home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Aminet 30 / Aminet 30 (1999)(Schatztruhe)[!][Apr 1999].iso / Aminet / demo / mag / wpz-ymadlo02.lha / Ymadîo02 / Teksty / 123 < prev    next >
Text File  |  1999-01-12  |  4KB  |  127 lines
  1. 4         ð03º35Gdzie jest dino?ð04º01
  2.  
  3.  
  4.    Tytuîowy    dino   to   oczywiôcie
  5. dinozaur.  I  to  nawet  nie jeden, a
  6. setki tysiëcy.
  7.    Odkâd byîem juû troszkë mâdrzejszy
  8. (czyli  od  1  dnia  ûycia he, he...)
  9. zastanawiaîem   sië  nad  losem  tych
  10. wielkich     zwierzâtek.     Dlaczego
  11. zginëîy?  Jak  to sië staîo? Dlaczego
  12. tak  musiaîo  byê? I czy tak naprawdë
  13. wyginëîy?  To  kilka  z  wielu pytaï,
  14. które  moûna  zadaê odnoônie wielkich
  15. jaszczurów.
  16.    Najwiëksze     dinozaury    waûyîy
  17. kilkadziesiât  ton,  najmniejsze  nie
  18. byîy   ciëûsze   od   kota  domowego.
  19. Pierwsze   osobniki   spoôród  dinków
  20. pojawiîy  sië  mniej  wiëcej  210-205
  21. milionów     lat    temu.    Ostatnie
  22. udeptywaîy  naszâ  planetë  okoîo  65
  23. milionów  lat  temu.  Koôci oraz inne
  24. dowody  na  istnienie tych zwierzâtek
  25. moûemy  znaleúê  na  terytorium  USA,
  26. Kanady, Mongolii, Chin, Tanzanii i...
  27. Polski.
  28.    Róûnice  w wielkoôci wyraúnie byîy
  29. zauwaûalne  miëdzy  roôlinoûernymi  i
  30. drapieûnikami.             Przykîadem
  31. roôlinoûernych  moûe byê brachiozaur.
  32. Waûyî on ponad 70 ton i mierzyî okoîo
  33. 20  m  dîugoôci.  Gdyby  nie  wielkie
  34. rozmiary   gad   ten   nadawaîby  sië
  35. ôwietnie   na   zwierzë  domowe!  Byî
  36. spokojny i wcinaî tylko roôlinki.
  37.    Dinozaury      byîy     oczywiôcie
  38. jajorodne.  Ich  jaja  miaîy  ksztaît
  39. kuli   lub   bardziej   podîuûny.   W
  40. porównaniu    do   rodziców   "domki"
  41. maluchów  nie  byîy  olbrzymie. Miaîy
  42. ponad  3  litry  pojemnoôci  i  30 cm
  43. dîugoôci.
  44.    Ktoô    moûe   zapytaê:   dlaczego
  45. dopiero  teraz odnajduje sië szczâtki
  46. i skamieliny dinozaurów? Bardzo dobre
  47. pytanie.   Otóû  juû  2000  lat  temu
  48. Chiïczycy  odnajdywali wielkie koôci.
  49. Uznawali  je  za  bardzo  dobry  lek.
  50. Pochodzenie   tych  koôci  tîumaczono
  51. sobie  smokami. Kaûde dziecko wie, ûe
  52. kiedyô byîy smoki...
  53.    Powaûne  badania  rozpoczëîy sië w
  54. XIX  wieku.  W  1809  roku w Sussex w
  55. Anglii  znaleziono  koôci naleûâce do
  56. nieznanego    zwierzëcia.    Po   raz
  57. pierwszy sîowo "dinozaur" pojawia sië
  58. w  1841 r. dziëki uczonemu º58Richardowi
  59. Owenowiº01.
  60.    Jak    pisaîem   pozostaîoôci   po
  61. dinkach moûna znaleúê takûe w Polsce.
  62. Na  poczâtku, dawno temu uznawano, ûe
  63. w Polsce nie znajdzie sië dinozaurów.
  64. Podporâ      tej      teorii     byîy
  65. przypuszczenia,   ûe   nasze  païstwo
  66. zalewaîo  morze.  I  rzeczywiôcie tak
  67. byîo,  ale z maîym wyjâtkiem. Czasami
  68. woda  ustëpowaîa z Polski i wtedy swâ
  69. szansë  miaîy  zwierzaki.  W  1959 º58dr
  70. Karaszewskiº01  20  km  od  Kielc po raz
  71. pierwszy  natrafiî na ich skamieniaîe
  72. szczâtki.    Najwiëcej    szans    na
  73. znalezienie                   trofeów
  74. paleontologicznych   mamy   szansë  w
  75. okolicach  Mniowa i Stâporkowa. Nasze
  76. dinozaury  byîy mniejsze od gigantów.
  77. Miaîy tylko kilka metrów dîugoôci.
  78.    I ûyîy wygodnie dinozaury na caîym
  79. niemal  globie.  Panowaîy  i  wîadaîy
  80. Ziemiâ   przez   dîugi  okres.  Nagle
  81. jednak   coô   sië  staîo.  Nastâpiîo
  82. "coô",  co  zniszczyîo  te  olbrzymie
  83. gady. Co to byîo? Ogromna czëôê ludzi
  84. opowiada  sië  za  tym,  ûe  w  naszâ
  85. planetë uderzyî gigantyczny meteoryt.
  86. Podczas   kontaktu   nastâpiîo  takie
  87. wzniecenie    kurzu    i   pyîu,   ûe
  88. przysîoniî  on  sîoneczko. Oczywiôcie
  89. nie  zasîoniî go caîokowicie bo wtedy
  90. nie  byîoby  nas. Sîoïce byîo na tyle
  91. sîabe   i   maîo  docieraîo  promieni
  92. sîonecznych  do powierzchni Ziemi, ûe
  93. ostygîa  ona  jak  zupa poza garnkiem
  94. Zeptera.  Poniewaû  gady to zwierzëta
  95. zmiennocieplne  nie  wytrzymaîy  tych
  96. wahaï klimatycznych. Co innego ssaki.
  97. One   sâ   staîocieplne.   Moûna  teû
  98. przyjâê, ûe wyginëîy wielkie roôliny,
  99. którymi  ûywiîy sië dinozaury. Jednak
  100. co   byîoby   gdyby   nadal  panowaîy
  101. wielkie                   jaszczurki?
  102. Najprawdopodobniej  nie  byîoby nas -
  103. ludzi.  Na  pewno nie mielibyômy tyle
  104. do  powiedzenia.  Moûe  naukowcom uda
  105. sië  odtworzyê  z  DNA dinozaura? Nie
  106. jest  to niemoûliwe, bo sîyszaîem juû
  107. nad     pracami    prowadzâcymi    do
  108. odtworzenia  mamuta.  Bëdzie  pobrana
  109. sperma  pana mamuta i zapîodniona niâ
  110. bëdzie   pani   sîonica.   Z   czasem
  111. przewaga  genów  mamucich nad sîonimi
  112. bëdzie   na   tyle   duûa,   ûe  bëdâ
  113. dominowaê   zupeînie.  To  jednak  za
  114. kilka pokoleï...
  115.    Oczywiôcie    byîbym   nierozsâdny
  116. gdybym  twierdziî,  ûe  napisaîem ten
  117. artykuî  "z gîowy". Wiele faktów byîo
  118. z mojej prywatnej encyklopedii (czyt.
  119. mózgu),   ale   gros  z  dwutygodnika
  120. "Ûycie ôwiata".
  121.  
  122.            º58Gandalf/WPZ^RDº01
  123.  
  124. P.S.
  125.    A  tak na marginesie. Czy uwaûacie
  126. za realnâ zagîadë ludzkoôci?
  127.